လူေတြရဲ႕ လူမႈဆက္ဆံေရးမွာ တစ္ဦးႏွင့္တစ္ဦး နမ္းၾကတယ္ဆိုတဲ့ အျပဳအမူဟာ ေမြးကတည္းက လူေတြရဲ႕အသိမွာပါလာတာလား ဒါမွမဟုတ္ (မသိမသာ) သင္ယူေလ့လာျပီးမွ ရလာတဲ့ အမူအက်င့္လားဆိုတာ စဥ္းစားစရာပါ။ စိိတ္ပညာရွင္ေတြ၊ အျပဳအမႈသိပၸံပညာရွင္ေတြကေတာ့ လူေတြရဲ႕အမူအက်င့္ေတြဟာ ပတ္၀န္းက်င္ လူေတြဆီကေန သိစိတ္ (သို႔မဟုတ္) မသိစိတ္ကေန တျဖည္းျဖည္းေလ့လာသင္ယူရာက တတ္ေျမာက္ၾကတယ္လို႔ဆိုပါတယ္။
Dr Neel Burton ရဲ႕ Hide and Seek ဆိုတဲ့ စာအုပ္ထဲမွာ အနမ္းနဲ႔ ပတ္သက္ျပီး တင္ျပ ေဆြးေႏြးထားတာေလးေတြက စိတ္၀င္စားဖို႔ေကာင္းပါတယ္။
နမ္းရႈပ္ျခင္းဆိုတာ တကယ္ေတာ့ ကမ႓ာမွာ လူတိုင္းလုပ္ၾကတဲ့ အမူအရာတစ္ခုမဟုတ္ပါဘူး။ ယေန႔ထိ အခ်ိဳ႕ေသာ ေနရာေတြမွာ ယဥ္ေက်းမႈထံုးတမ္းစဥ္လာေတြနဲ႔ ကန္႔သတ္ ပိတ္ပင္ ထားတာေတြရိွေနတယ္လို႔ Dr Neel Burton ကဆိုပါတယ္။ ေလ့လာထားသူေတြရဲ႕ အဆိုအရ နမ္းရႈပ္ျခင္းဟာ ေမြးရာပါတတ္ေျမာက္လာတဲ့ အမူအက်င့္မဟုတ္ဘဲ (မသိမသာ) ေလ့လာသင္ယူျပီး ျပဳမူလုပ္ေဆာင္ၾကတယ္လို႔ ဆိုၾကပါတယ္။ နမ္းရႈပ္ျခင္းကို သင္ယူဖို႔ ဘယ္ကေန အစပိ်ဳးလဲလို႔ဆိုရင္ ငယ္စဥ္ကေလးဘ၀မွာ အစာေကာင္းေကာင္းမေျခႏိုင္ေသးတဲ့ ရင္ေသြးေတြကို မိခင္ေတြကအစားအစာကို ၀ါးျပီး ႏႈတ္ခမ္းခ်င္း ခြံ႔ေကၽြးရာကေန စတင္တယ္လို႔ ဆိုၾကပါတယ္။ ကေလးအတြက္ အစာေကၽြးတဲ့ အျပဳအမူေလးဟာ ေနာက္ပိုင္းမွာ ကေလးအတြက္ နမ္းရႈပ္တတ္လာဖို႔ အစပ်ိဳးေပးလိုက္တယ္လို႔ ဆိုၾကပါတယ္။
နမ္းျခင္းဟာ သက္ရိွလူသားေတြအတြက္ မရိွမျဖစ္လိုအပ္တဲ့ အျပဳအမူတစ္ခုျဖစ္တယ္လို႔ အျပဳအမူသိပၸံပညာရွင္မ်ားကေျပာၾကပါတယ္။ ဟိုးအရင္ ေက်ာက္ေခတ္က လူသားေတြဟာလည္း တစ္ဦးနဲ႔တစ္ဦး အန႔ံခံျခင္း၊ ဆက္သြယ္ေျပာဆိုျခင္း၊ ယံုၾကည္မႈတည္ေဆာက္ျခင္း၊ ရင္းႏီွးမႈခိုင္ျမဲေအာင္လုပ္ျခင္းစတဲ့ ေနရာေတြမွာ နမ္းရႈပ္ျခင္းကို အသံုးျပဳခဲ့ၾကတယ္လို႔ ေလ့လာသူေတြကဆိုပါတယ္။ ေလ့လာခ်က္မ်ားအရ ၂ ရာစုေလာက္ကတည္းက ရိွခဲ့တဲ့ ေရွးက်တဲ့ အိႏိၵယလူမ်ိဳးေတြရဲ႕ မွတ္တမ္းေတြထဲမွာ နမ္းရႈပ္ျခင္းအေၾကာင္းကို ေဖာ္ျပမွတ္တမ္းတင္ခဲ့ၾကတာကို သုေတသီေတြက ေတြ႕ရိွခဲ့ၾကပါတယ္။ အခ်ိဳ႕ေသာ မႏုႆေဗဒပညာရွင္မ်ားရဲ႕အဆိုအရ ဘီစီ (၃၂၆)မွာ အယ္လက္ဇႏ ၵားဘုရင္က အိႏိၵယႏုိင္ငံကို ထိုးေဖာက္၀င္ေရာက္ခဲ့ျပီးမွာ ဂရိလူမ်ိဳးေတြက ညစ္ညမ္းတဲ့နမ္းရႈပ္ျခင္းေတြကို အိႏိၵယလူမ်ိဳးေတြဆီက သင္ယူခဲ့ၾကတယ္လို႔ဆိုပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ နမ္းရႈပ္ျခင္းဆိုတာ အိႏိၵယလူမ်ိဳးေတြက စတင္ခဲ့တယ္လို႔ ယတိျပတ္ေျပာလို႔မရပါဘူး။ ေရွးက်တဲ့အထဲမွာေတာ့ ပါႏိုင္ပါတယ္။ အျခားေဖာ္ျပခ်က္တစ္ခုအရ ဘီစီ ၉ ရာစုေလာက္မွာ ဟိုမားမွာရိွတဲ့ ဘုရင္ပရိုင္ယမ္(မ္)ဟာ ေသဆံုးသြားတဲ့သားျပန္ရွင္သန္လာေစဖို႔ Achilles ရဲ႕လက္ကို နမ္းခဲ့တယ္လို႔ဆိုပါတယ္။ ဒီအေၾကာင္းအရာနဲ႕ ဆက္စပ္ျပီး ကၽြန္ေတာ္တို႔ငယ္ငယ္က ႏွစ္ျခိဳက္ခဲ့ရတဲ့ စႏိႈး၀ိုက္ပံုျပင္ထဲမွာဆိုရင္လည္း မင္းသမီးေလးျပန္ရွင္သန္လာဖို႔ မင္းသားေလးက အနမ္းေပးတယ္ဆိုတာကို သြားသတိရမိပါတယ္။
သမိုင္းသုေတသီေတြရဲ႕ ေတြ႕ရိွခ်က္မွာေတာ့ ဘီစီ ၅ရာစုေလာက္မွာ ပါရွားလူမ်ိဳးေတြၾကား နမ္းရႈပ္ျခင္းကို လူမႈဆက္ဆံေရးမွာ စတင္အသံုးျပဳေနျပီလို႔ဆိုၾကပါတယ္။ နမ္းတဲ့ေနရာမွာ ဂုဏ္ရည္သူအခ်င္းခ်င္းႏႈတ္ဆက္တဲ့အခါ ႏႈတ္ခမ္းခ်င္းနမ္းၾကျပီး၊ ဂုဏ္ရည္နိမ့္တဲ့သူေတြကိုေတာ့ ပါးျပင္ကိုနမ္းျပီး ႏႈတ္ဆက္ၾကတယ္လို႔ေဖာ္ျပထားတာကို ေတြ႕ရပါတယ္။
ေရာမလူမ်ိဳးေတြ အသံုးျပဳခဲ့ၾကတဲ့ အနမ္းကေတာ့ သူတို႔ရဲ႕ လူမႈေရးနယ္ပယ္၊ ႏိုင္ငံေရးနယ္ပယ္ကစျပီး လိင္ပိုင္းဆိုင္ရာရည္ရြယ္ခ်က္ေတြ ျဖည့္ဆည္းဖို႔ အသံုးျပဳခဲ့ၾကတာပဲျဖစ္ပါတယ္။ လူမႈေရးနယ္ပယ္မွာဆိုရင္ေတာ့ ေက်းကၽြန္ေတြဟာ မိမိတို႔ရဲ႕ အရွင္သခင္ရဲ႕ ခႏၶာကိုယ္အစိတ္အပိုင္းျဖစ္တဲ့ ပါးျပင္ကေန ေျခဖမိုးထိနမ္းျခင္းျဖင့္ သစၥာေစာင့္သိေၾကာင္းျပတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ စိတ္၀င္စားစရာတစ္ခုက အဲဒီေခတ္က သေဘာတူညီမႈ တစ္ခုခုရယူရင္ပဲျဖစ္ျဖစ္၊ ကတိထားၾကတာပဲျဖစ္ျဖစ္ အနမ္းနဲ႔သက္ေသထားၾကတယ္ဆိုတဲ့ အခ်က္ပါ။ စာခ်ဳပ္ခ်ဳပ္ဆိုတဲ့ ပံုစံမ်ိဳးအျဖစ္ အသံုးျပဳခဲ့တယ္လို႔ဆိုၾကပါတယ္။ လက္ထပ္ၾကတဲ့စံုတြဲေတြဟာ မဂၤလာအခမ္းအနားရဲ႕လူအစုအေ၀းေရွ႕မွာ နမ္းၾကရပါတယ္။ အဲဒီ ဓေလ့ဟာ ယေန႔ေခတ္ မဂၤလာအခမ္းအနားေတြထိ ျမင္ေတြ႕ေနရတဲ့ ေရာမလူမ်ိဳးေတြဆီက စခဲ့တဲ့ ထံုးတမ္းတစ္ခုပါပဲ။
ေရာမလူမ်ိဳးမ်ားရဲ႕ တန္ခိုးအရိွန္အ၀ါ တျဖည္းျဖည္းေမွးမိွန္လာျပီး ခရစ္ယာန္အယူ၀ါဒက်ယ္ျပန္႔လာခ်ိန္မွာ အနမ္းနဲ႔ပတ္သက္တဲ့ အမူအက်င့္ေတြဟာ တျဖည္းျဖည္းပံုစံေျပာင္းလာခဲ့ပါတယ္။ ေရွးက ခရစ္ယာန္လူမ်ိဳးေတြက သန္႔ရွင္းတဲ့၀ိညာဥ္ေရးရာယံုၾကည္မႈကို အေျခခံျပီး တစ္ဦးႏွင့္တစ္ဦး ျမင့္ျမတ္တဲ့အနမ္း (holy kiss) နဲ႔ ႏႈတ္ဆက္ၾကတယ္လို႔ ေဖာ္ျပၾကေပမယ့္ holy kiss နဲ႔ပတ္သက္ျပီး ရွင္းလင္းေအာင္ ေဖာ္ျပထားၾကျခင္းမရိွပါဘူး။ ေလ့လာသူေတြေဖာ္ျပခ်က္အရ ခရစ္ယာန္ဘုန္းေတာ္ၾကီး စိန္႔ပီတာက လူေတြအခ်င္းခ်င္း ေမတၱာပြားေစလိုတဲ့အေနနဲ႔ အနမ္းနဲ႔ ႏႈတ္ဆက္ၾကဖို႔ တိုက္တြန္းခဲ့ေပမယ့္ တစ္ခ်ိန္တည္းမွာ ခရစ္ယာန္ဘုန္းေတာ္ၾကီးတစ္ပါးျဖစ္တဲ့ စိန္႔ေပါလ္ကေတာ့ တနလၤာေန႔နဲ႔ ၾကာသပေတးေန႔မွာ ခရစ္ယာန္ေတြအေနနဲ႔ နမ္းျခင္းမျပဳရဘူးလို႔တားျမစ္ခဲ့ပါတယ္။ ႏွစ္တစ္ႏွစ္လံုးရဲ႕ အဲဒီေန႔ေတြဟာ ဂ်ဴးဒက္ (Judas) က ဘုရားသခင္ကို အနမ္းနဲ႔သစၥာေဖာက္တယ္ဆိုတဲ့ ယံုၾကည္ခ်က္နဲ႔ တားျမစ္ခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။ ဘုရားေက်ာင္းျပင္ပမွာေတာ့ ေက်းကၽြန္ေတြဟာ ဘုရင္ရဲ႕ ၀တ္ရံု (သို႔) လက္စြပ္ (သို႔) ဖိနပ္ကို နမ္းျပီး အရိုအေသေပးရတယ္လို႔ ေရးသားေဖာ္ျပထားၾကတာေတြကို ေတြ႕ရပါတယ္။
ေရာမ အင္ပါယာက်ဆံုးျပီးေနာက္မွာ စိတ္ကူးယဥ္စရာေကာင္းတဲ့ (ၾကည္ႏူးဖြယ္လွပတဲ့) နမ္းျခင္းဓေလ့ေတြဟာ ႏွစ္ေပါင္း ၁၀၀၀ထိ ေပ်ာက္ဆံုးသြားခဲ့ရပါတယ္။ ၁၁ရာစုကိုျပန္ေရာက္လာမွ အနမ္းေတြဟာ လူေတြၾကားျပန္လည္ ပ်႕ံႏွံ႕လာျပန္ပါတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္ဟာ ျပဇာတ္ဆရာၾကီး ရိွတ္စပီးယားရဲ႕ ရိုမီယိုနဲ႔ဂ်ဴးလိယက္ အခ်စ္ဇာတ္လမ္းေအာင္ျမင္ျပီး ဇာတ္လမ္းထဲက ခ်စ္သူႏွစ္ေယာက္ရဲ႕ အနမ္းကိုေရးသားေဖာ္ျပမႈေတြေၾကာင့္ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာေပ်ာက္ဆံုးေနခဲ့တဲ့ နမ္းရႈပ္ျခင္းဆိုတာ လူမႈဆက္ဆံေရးနယ္ပယ္ထဲကို အင္အားေကာင္းေကာင္းနဲ႔ ျပန္လည္၀င္ေရာက္လာခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္ကစျပီး အနမ္းကို လူမႈပတ္၀န္းက်င္မွာ ခ်စ္ျခင္းေမတၱာကို ေဖာ္ျပဖို႔၊ အၾကမ္းဖက္မႈေတြနည္းပါးဖို႔ ခ်စ္ျခင္းတရားကိုေဖာ္ျပတဲ့အေနနဲ႔ အသံုးျပဳလာၾကတဲ့ ယေန႔ထိပါပဲလို႔ဆိုၾကပါတယ္။
Refferences-Dr Neel Burton, Hide and Seek(2014)/ Psychological team of American, Kiss Theory(2010) / Group of Behavioral Science in Califonia, Stories of Kisses (2003) စာအုပ္မ်ားထဲမွ အေၾကာင္းအရာအခ်ိဳ႕ကို ထုတ္ႏႈတ္ျပီး ဘာသာျပန္တင္ဆက္ျခင္းျဖစ္ပါသည္။
